Gus van Sant'ın Psycho'su: Orijinalinin karbon kopyası

Gus van Sant, Amerikan sinemasının son dönem yenilikçi cesur yönetmenlerinden.

Eserlerinden; Cannes'da Altın Palmiye ile birlikte En İyi Yönetmen ödülleri ile taçlandırılan Elephant (2003) su gibi akan deneysel kurgusuyla ve göz alıcı renkleriyle öne çıkarken; Utah coğrafyasının eşsiz çölünde, çakılında kayda alınan Gerry (2002) minimalizmin doruklarında dolanır.

Van Sant'ın en cesur girişimi 1998 senesinde Alfred Hitchcock'un Psycho'sunun (1960) karbon kopyasını çıkarmak olmuştur kuşkusuz.

Şu kopyalama meselesini biraz açalım: Jeneriğinden tutun da, diyaloglarına, müziklerine, sahne planlarına, Hitchcock'a özgü kamera hareketlerine dek herşey orijinalinin birebir aynısı neredeyse...

Doğal olarak oyuncular ve mekanlar farklı.

Orijinal Psycho siyah-beyaz iken ikizi renkli.

50'li yılların sonlarında geçen aslının aksine zaman olarak 90'ların sonları söz konusu bu versiyonda.

Bir de Bernard Hermann'ın - orijinali mono olan - müzikleri stereo olarak yeniden kaydedilmiş.

Aslı 109, kopyası 105 dakika sürer...

Julliane Moore (1960 - ) Lila Crane modunda

Vera Miles (1930 - ) Lila Crane rolünde

         

Orijinalinde Anthony Perkins'in hayat verdiği Norman Bates karakterini canlandıran Vince Vaughn selefini taklit etmeye kalkışmadan kendi özgün Norman'ını yaratmış. Böylece - Perkins'in Norman Bates'i düşünüldüğünde - çok da mantıklı davranmış, tuzağa düşmemiş...

Lila Crane rolündeki Julliane Moore inişli çıkışlı oyunculuk becerisiyle vasat üzeri bir görüntü çizmiş.

Her zaman çok beğendiğim William H. Macy (1950 - ) - hatırlayınız, Fargo(1996)'nun Jerry Lundegard'ı - Dedektif Milton Arbogast'ı mükemmel oynamış.
Aslından (Sidney Lumet imzalı 12 Öfkeli Adam(1957)'da da rol almış olan Martin Balsam (1919 - 1996)) da iyi Mr. Macy...

Viggo Mortensen, Lila Crane'nin sevgilisi Samuel Sam Loomis rolünde idare etmiş fakat Anne Heche kız kardeş Marion Crane rolünde epey sırıtmış.

Norman Bates'ler göz göze:Anthony Perkins (1932 - 1992) vs Vince Vaughn (1970 - )

Gelelim esas meselemize:

"Ne gerek vardı şimdi durup dururken böyle bir şeye?"

"Hitchcock'un kemikleri sızlamıştır mezarında." 

"Ne kadar anlamsız"

... gibisinden söylenmeye başladığınızı duyar gibiyim.

endişeli Gus van Sant (1952 - )

Film de zaten genel olarak benzer hatta çok daha beter eleştiriler almış (imdb notu: 4.6).

Sonunda Gus van Sant bile bu sinemasal deneyinin - ancak - hiçbir filmin birebir kopyasının çekilemeyeceğine dair bir kanıt olabileceğini samimiyetle itiraf etmiş.

Hollywood öncülüğünde - arada bir - bazı klasikler yeniden çekilmiştir, çekilir, çekilecektir de...



Lakin Psycho örneğinde benim bildiğim kadarıyla bir film ilk kez birebir kopyalanmaya çalışılmış.

Gus van Sant bu projesinde belli ki imkansızın altına imzasını atmış...

gizemli Alfred Hitchcock (1899 - 1980)

Alfred Usta yaşasaydı ne derdi bilemem ama ben bu türden girişimlere ne soğuk bakarım ne de sıcak;

en kötüsünden eski kuşak filmlerin/sinemacıların yeni nesillere tanıtılması - eskilere de hatırlatılması - açısından önem arz ettiğini söyleyebilirim bu türden örneklerin.







Ön yargıları bir kenara bırakıp - benim gibi - orijinaliyle kıyaslama yapmadan izlendiğinde bambaşka tatlar alınabilir kopyasından da pek ala bir filmin...

Çakma Psycho'yu iki kez izledim. Bildiğin Sapık renklenmiş, tazelenmiş...

Gus van Sant'ı cesaretinden dolayı tebrik etmek lazım.


Alfred Amcam yan gözle beni süzerek bir an kayıverdi gözüm önünden sanki piposuyla cameo misali...

Ürperdim birden...

Esen K.